Kun je videocameratoezicht inzetten voor het traceren van vandalisme?

Allerlei (technisch/organisatorisch)

Casus

De afgelopen tijd heeft een onderwijsinstelling te maken met vandalisme in lokalen door studenten. Dat leidt tot aanzienlijke kosten. Om te traceren wie verantwoordelijk zijn voor deze incidenten heeft deze organisatie al verschillende zaken geprobeerd, zoals het koppelen van studenten aan specifieke computers en het laten controleren van lokalen door docenten na afloop van de lessen. Helaas geven deze oplossingen alleen kortdurend verbetering. Het probleem lost er niet mee op. De organisatie wil nu camera's ophangen in de betreffende lokalen.

Vraagstelling

Wat is er mogelijk om videocameratoezicht qua wet- en regelgeving (specifiek de AVG) op de juiste manier in te zetten. Zijn er specifieke richtlijnen of best practices die we moeten volgen om aan de regelgeving te voldoen?

Antwoord

Een onderwijsinstelling kan videocameratoezicht inzetten op de campus voor de beveiliging van personeel, studenten en eigendommen, als die toezicht niet op een andere manier kan worden geregeld. De verwerkingsgrondslag daarvoor is gerechtvaardigd belang. Er gelden wel strenge voorwaarden. Zo moeten mensen kunnen weten dat er camera's hangen, maar ze mogen niet overal hangen. Camera's zijn bijvoorbeeld niet toegestaan in toiletten en kleedruimtes (ruimtes waar mensen bloot kunnen zijn).

Het inzetten van die toezicht op alleen op basis van de verwerkingsgrondslag gerechtvaardigd belang is meestal niet voldoende. Zodra videocameratoezicht structureel wordt ingezet, is er ook een DPIA nodig om die cameratoezicht verantwoord te regelen met zo weinig mogelijk privacyinbreuk.

Manier waarop je de camera's inzet is belangrijk

In eerste instantie is het belangrijk om te kijken welke manier van videocameratoezicht proportioneel is. Het ophangen van camera's die constant draaien in een lokaal maakt al snel een te grote inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van studenten en docenten. Je moet dan b.v. eerst bekijken of je kunt volstaan met een camera die op de toegangsdeur is gericht, of dat nepcamera's wellicht afdoende zijn.

Tips voor je interne proces

Bekijk de regels voor cameratoezicht van de AP
Maak een reglement voor videocameratoezicht en leg dat ter instemming voor aan de medezeggenschap (OR en studentenraad). Regel hierin ook hoe je omgaat met het (tijdelijk) inzetten van een verborgen camera. Let op de overlap met het ICT-reglement. In het downloadcentrum vind je een template Reglement Videocameratoezicht.
Zorg voor een DPIA waaruit duidelijk wordt wat je precies gaat doen en hoe je maatregelen treft om hoge risico's te mitigeren.
Zet je heimelijk cameratoezicht in (tijdelijk), dan voer je een aanvullende DPIA uit.

DPIA

In de DPIA kan kritisch worden nagedacht over:

De proportionaliteit (zoals de hierboven genoemde nepcamera’s).
Of de camera’s continu aan moeten staan of niet.
Of de camera’s verborgen worden of niet.
Welke bewaartermijnen worden gehanteerd.
Hoe de beelden veilig kunnen worden opgeslagen.
Wanneer en met welke partijen de beelden mogen worden gedeeld.
De wijze waarop betrokkenen (de studenten) hun rechten uit kunnen oefenen.

^{Het antwoord op deze pagina is gebaseerd op een advies van ICTRecht aan MBO Digitaal.}